Kunstenaar Johan Tahon legt de waarheid bloot achter Vincent Van Gogh’s passage in de Vlaamse Ardennen. Samen met onderzoeker Lander Deweer en Erfgoed Vlaamse Ardennen ontdekt hij dat een ontmoeting met dominee-kunstenaar Abraham van der Waeyen Pieterszen in Korsele allesbepalend was voor het kunstenaarschap van Van Gogh. Deze revelatie van grote kunsthistorische waarde is meteen het startpunt voor een Van Gogh-jaar in de Vlaamse Ardennen waarbij hedendaagse kunst, psyche en mentorschap centraal staan.
Van plattelandslegende tot kunsthistorische revelatie
In het protestantse dorp Korsele, deel van het landelijke Horebeke, doet het verhaal de ronde dat Vincent Van Gogh hier zou zijn geweest. Een simpel fait divers? Beeldend kunstenaar Johan Tahon, die woont en werkt in de Vlaamse Ardennen, gaat op zoek naar de kunsthistorische waarheid achter deze plattelandslegende. Samen met onderzoeker Lander Deweer en Erfgoed Vlaamse Ardennen diept Tahon het verhaal verder uit: “We ontdekten dat de passage van Van Gogh in Horebeke, en zijn ontmoeting daar met dominee-kunstenaar Abraham van der Waeyen Pieterszen, een kentering betekende in het leven van de jonge Vincent. Dit was de echte start van zijn kunstenaarschap.” Een ongekend hoofdstuk uit het leven van de schilder wordt zo een kunsthistorische revelatie.
Een cruciale passage in het leven van Van Gogh
Wanneer ze de brieven van Vincent Van Gogh onder de loep nemen, blijkt al gauw dat de jonge kunstenaar in de zomer van 1879 te voet naar Korsele reisde om daar dominee Abraham van der Waeyen Pieterszen te ontmoeten. Maar wie was deze dominee en waarom wou Van Gogh hem ontmoeten?
In 1879 is Vincent Van Gogh 26 jaar en zoekende. Hij is predikant in de Borinage, maar blijkt voor deze taak niet in de wieg gelegd. Hij interesseert zich meer en meer voor de tekenkunst en maakt in die periode schetsen van mijnwerkers en van het boerenleven. Van Gogh zoekt naar bevestiging en naar mensen die hem vooruit kunnen helpen met zijn artistieke ideeën.
Vanuit de Borinage vertrekt Van Gogh te voet naar Abraham van der Waeyen Pieterszen, die hij kent uit zijn studieperiode in Brussel. De innemende man is de ideale inspiratiebron voor Van Gogh: hij is immers niet alleen dominee, maar komt ook aan de kost als kunstenaar. Pieterszen velt een positief oordeel over de artistieke aanzetten van Van Gogh, die in zijn brieven enthousiast schrijft dat de dominee-kunstenaar een schets van hem vroeg!
De steun van deze onverwachte mentor betekent een kentering in het leven van de jonge, zoekende Van Gogh die zo verlangt om iets te doen met het vuur van het kunstenaarschap dat in hem brandt. In het atelier van Pieterszen, tussen de schetsen van de dominee-kunstenaar, beseft Van Gogh dat een keuze voor het kunstenaarschap mogelijk is. Tegelijk leert hij dat religie en geloof niet zo veraf staan van de schoonheid en troost die kunst kan brengen.
De Vlaamse Ardennen beleven een Van Gogh-jaar
De ontdekking van dit onderbelichte, maar cruciale hoofdstuk in het leven van Vincent Van Gogh steekt niet alleen het vuur aan de lont van meer diepgaand onderzoek, maar ook van nieuwe kansen voor hedendaagse artistieke expressie en regionale uitstraling.
In de zomer van 2022 geven we het startsein voor een heus Van Gogh-jaar onder het motto “Er zit een vuur in mij”. Samen met tal van partners in Vlaanderen, Wallonië (zoals Maison Van Gogh in Cuesmes) en Nederland (zoals het Van GoghHuis in Zundert) wordt er een jaar lang gewerkt rond kunst, psyche en de betekenis van mentorschap.
Johan Tahon gaat als inspirator, curator en uitvoerder met een kunstproject aan de slag, waarbij hij ook collega-kunstenaars betrekt. Hoogtepunt wordt een hedendaagse kunstexpo in het voorjaar en de zomer van 2023. Onderzoeker Lander Deweer verdiept de kunsthistorische kijk op de band tussen Van Gogh en Pieterszen. In 2023 wordt dit onderzoek in boekvorm gepubliceerd. Met verrassende bevindingen en even bijzondere vondsten, is dit een boek om naar uit te kijken.
Kunstflaneur.be 