Wie de Rothko-tentoonstelling in de Fondation Louis Vuitton bezocht, beseft onmiddellijk dat de kunstenaar niet vergeten is. Bij momenten was het wachten en aanschuiven om een glimp op te vangen van de werken. De bedoeling van Rothko’s werk, met zijn ingetogen en meditatieve kwaliteiten, ging totaal verloren te gaan in de drukte van de menigte. De subtiele nuances van Rothko’s kleurvlakken vereisen nu eenmaal een rustige contemplatie, maar werden overschaduwd door de constante stroom van selfies en luidruchtige discussies. Het contrast tussen de bedoeling van de kunstenaar en de realiteit van de tentoonstellingservaring is onmiskenbaar en roept vragen op over de manier waarop we hedendaagse kunst consumeren.
Toevallig werd ik de laatste dagen tweemaal geconfronteerd met de figuur van Mark Rothko. Zowel in de Antwerpse kathedraal als bij Galerie De Zwarte Panter, valt zijn aanwezigheid op. Zowel in woord als in beeld. Bij Enrique Marty (waarover ik reeds een eerder blogstukje pleegde) en bij Michel Buylen. Op doek en als sculptuur. Hier wel een groot verschil met Parijs: de stilte die het mogelijk maakt om beide beelden volledig en in alle rust op te nemen.
Roze pantoffels in de kathedraal
De sculptuur van Enrique Marty, die Mark Rothko voorstelt, is niet alleen een visuele weergave van de kunstenaar, maar ook een diepgaande reflectie op zijn filosofie. Marty’s werk roept een dialoog op tussen de zichtbare en onzichtbare werelden, tussen het uitgesproken en het onuitgesproken. Het citaat van Rothko, “There is more power in telling little than in telling all,” resoneert door de hele compositie.
In de stilte van de kathedraal, waar de sculptuur momenteel huist, wordt de toeschouwer uitgenodigd om verder te kijken dan het oppervlakkige en het evidente. De groene tint van de kleding en de roze pantoffels van de figuur zijn niet slechts kleuren; ze zijn de stille getuigen van Rothko’s innerlijke strijd en zijn zoektocht naar betekenis. De kleuren spreken waar woorden falen, ze vertellen ‘weinig’ maar suggereren ‘veel’.
De gouden barrière achter de sculptuur en het gebrandschilderde raam werpen een goddelijk licht op het beeld, waardoor het bijna lijkt alsof Rothko zelf in een moment van openbaring is gevangen. De patronen op de vloer echoën de complexiteit van zijn schilderijen, waar elke laag een nieuwe dimensie van begrip onthult. Marty’s sculptuur nodigt ons uit om de kracht van het ongezegde te erkennen, om de ruimte tussen de lijnen te verkennen waar de ware essentie van Rothko’s werk schuilt.
Stilte met een gouden aureool
Het kunstwerk Binou contemple Rothko van Michel Buylen nodigt eveneens uit tot contemplatie – zowel door de titel als door de visuele elementen – maar toch op een andere manier. De titel suggereert een moment van beschouwing, waarbij ‘Binou’ mogelijk een persoon of karakter is die het werk van Mark Rothko observeert.
De afbeelding toont de rugzijde van een figuur aan de rand van de zee, starend in de verte. We kijken mee over haar schouder. De zee is kalm met zachte golven die tegen de kust kabbelen. De lucht is uitgestrekt en geschilderd in zachte tinten blauw en wit, wat wellicht wijst op vroeg in de ochtend of laat in de middag. Er zijn geen andere zichtbare elementen of objecten in het schilderij; het richt zich uitsluitend op de figuur en haar interactie met de natuur.
Deze setting creëert een sfeer van rust en introspectie. De figuur, geïsoleerd en omgeven door de natuur, lijkt in diepe gedachten verzonken. De eenvoud van de compositie – een figuur, de zee, de lucht – en het beperkte kleurenpalet roepen een gevoel van sereniteit op. Ik snap de titel, want het werk doet me inderdaad denken aan de werken van Rothko, waar kleurvlakken (horizon, zee en vloedlijn) en hun interactie met licht en ruimte de kijker uitnodigen tot een meditatieve ervaring.
De gouden lijst en witte passe-partout benadrukken de waarde die aan het kunstwerk wordt gegeven, alsof het een venster is naar een andere wereld of staat van zijn. Een gouden aureool van mystieke schoonheid. Bij Buylen een bewuste keuze, bij Marty een toevallige speling van het licht en lot.
Te midden van het tumult van onze alledaagse wereld bieden beide kunstwerken een oase van stilte, waarin we de diepte van onze gedachten kunnen verkennen en ons laten meevoeren door de subtiliteit van kleur en vorm. Laten we deze momenten van verstilling omarmen als kostbare juweeltjes van onze tijd, en laten we ons inspireren om de rijkdom van kunst te blijven ontdekken, niet alleen in galerijen en musea, maar ook in de stilte van onze eigen gedachten.
Ontdek meer van Kunstflaneur.be
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.