Dertig jaar gelden sloot de steenkoolmijn van Zolder als allerlaatste van de Benelux haar deuren. Het einde van een tijdperk diende zich aan. Om deze sluiting te herdenken sloegen de gemeente Heusden-Zolder en cultuurcentrum MUZE de handen in elkaar en creëerden met MIJN | KRACHT een interdisciplinair en sociaal-artistiek project met als hoogtepunt de tentoonstelling KOMPELKOPPEN van de Belgische fotograaf Stephan Vanfleteren.
Vanfleteren kreeg de vraag van de gemeente Heusden-Zolder & CC MUZE of hij een reeks wilde maken over mijnwerkers die actief waren in de Limburgse mijnstreek. Het moest een eerbetoon worden aan deze kompels (een verbastering van het Duitse woord Kumpel dat vriend of maat betekende) die dagelijks hun leven riskeerden in de inktzwarte onderaardse gangen.
Samen met zijn artistieke broeder Stef Van Alsenoy waarmee hij in het verleden al samenwerkte voor projecten als ‘Surf Tribe’, ‘Atlantik Wall’, ‘Ickx/Merckx’, ‘En Avant, Marche’ en ‘In Het Zwart’ ging hij op zoek naar deze voormalige kompels.
Bijna honderd mijnwerkers gaven gehoor aan de oproep van de kunstenaar om zich te laten portretteren waardoor ze al vrij snel afstapten van het initiële idee om dertig portretten te maken van de diverse nationaliteiten en functies die in deze microkosmos leefden.
Uitendelijk werden zestig unieke kompelkoppen geselecteerd. Voor velen was het vaak een emotionele confrontatie met een verleden dat soms nog altijd niet verwerkt was. Velen hadden het mijnwerkersplunje niet meer gedragen na de sluiting. Sommigen hadden het zelfs verbrand, een kwade droom die moest bezworen worden. Zoals we van Vanfleteren gewoon zijn neemt hij geen foto’s, maar beeldhouwt hij met intense contrasten en subtiele grijswaarden een visueel tijdsbeeld van karakterkoppen van diverse nationaliteiten.
Naast de KOMPELKOPPEN betovert Van Alsenoy de expo met een hedendaagse filmprojectie en een soundscape van auhentieke geluidsfragmenten. De werken van beide kunstenaars wordt gepresenteerd in een grote black box in de magistrale compressorenzaal waardoor de beelden nog dieper onder de huid kruipen.
De organisatoren van de tentoonstelling laten slechts honderd bezoekers tijdens twee tijdsloten waardoor ze de intimiteit van de beleving willen garanderen. Een bewuste en mooie keuze die er hopelijk voor zal zorgen dat bezoekers voldoende tijd nemen en krijgen om stil te staan bij dit stuk industriële geschiedenis dat tot op heden nog steeds leeft bij talrijke gezinnen uit de buurt.
De tentoonstelling KOMPELKOPPEN loopt van 1 november tot 31 december.
Meer info op MIJN | KRACHT.
www.stephanvanfleteren.com / www.stefvanalsenoy.com
Kunstflaneur.be 