In het Engels verwijst men met de uitdrukking ‘a piece of cake’ naar een peulenschil of een kleinigheidje. Voor de Chinese kunstenaar Lí Wei is het een beginpunt van een boeiende performance die uitmondt in prachtige kunst. Nog tot 16 april kan je in de Antwerpse galerie van Tommy Simoens de kleinschalige expo One, another One bekijken: kleinschalig in omvang, wereldomvattend naar inhoud.
“Lí Wei, geboren in 1981 in Beijing, studeerde in 2007 af aan de afdeling beeldhouwen van de Central Academy of Fine Art. Zijn werk is gebaseerd op zijn scherpzinnige observatie van het leven en lokt reflecties uit over de steeds veranderende omgeving waarin hij woont en leeft, en roept vragen op over de bredere sociaal-culturele en geopolitieke structuren van de wereld.”
Zo opent de biografie van Lí Wei op zijn website. Sindsdien reisde hij de ganse wereld rond met zijn performances en kunst.
De kunstenaar is nog volop bezig wanneer ik de galerie betreed. De geur van taart prikkelt mijn neusvleugels, een taart die een belangrijk onderdeel vormt van zijn huidige tentoonstelling. “Het is niet de eerste keer dat ik in Europa ben, maar wel de eerste keer in België. Wat een administratie om een visum voor jullie land te krijgen. Is het altijd zo moeilijk?”, lacht hij. Hoe hij beland is hier op deze plek? Een gemeenschappelijke vriendin stelde hem voor aan Tommy. Het was immers de oorspronkelijke bedoeling om slechts enkele dagen in Antwerpen te blijven alvorens door te reizen naar Parijs. Het lot besliste er anders over.
Bommen en dictators zijn blind voor woorden
Op 16 maart 2022 schuilden 600 tot 800 mensen (waaronder veel kinderen) in de kelders van het theater van Marioepol terwijl de stad genadeloos gebombardeerd werd. Voor het theater hadden ze het woord ‘Dety’ (‘kinderen’) op de grond gekalkt. Het mocht niet baten. Bommen en dictators zijn blind voor de woorden van anderen. Tot op heden is er nog geen duidelijkheid over het aantal slachtoffers dat gevallen is. Met One, Another one brengt Lí Wei zijn eigen stiltemoment.
Op 16 maart 2023 verrijst het theater van Marioepol opnieuw uit zijn as. In de galerieruimte van Tommy Simoens aan het Antwerpse Falconplein (dat ironisch genoeg vroeger in de volksmond de naam ‘Rode Plein’ had omwille van de tientallen Russische winkeltjes die zich op het plein bevonden) creëerde Lí Wei een cake in de vorm van het voormalige theater. Mensen met een Oekraïense achtergrond werden uitgenodigd om die dag de tragische gebeurtenis te herdenken. “Ik wilde de mensen laten samenkomen. Om er over te praten met elkaar, om de tragische feiten een plek te geven, maar ook om hen een stem te geven waar naar geluisterd zou worden zodat deze daad van waanzin nooit vergeten zou worden.”
De zoete geur van vernietiging
Terwijl stukken taart geserveerd werden aan de aanwezigen en toevallige passanten, werd het theater opnieuw vernietigd. Op de vraag waarom hij een werk in cakevorm maakte, licht de kunstenaar toe dat hij een dubbele bedoeling nastreefde. In de eerste plaats is voedsel nu eenmaal heel belangrijk voor de mens. Zonder voedsel, geen mensen. Maar tegelijk moet de zoete geur van gebak er ook voor zorgen dat de geur van oorlog verdwijnt. Cake roept de herinnering op aan een ongedwongen samenzijn.
Het doel van de expo is echter tweeledig. Tijdens het ongedwongen samenzijn treedt Lí Wei in dialoog met de aanwezigen en vraagt of hij bustes mag maken van hen. Borstbeelden associëren we vaak met beroemde personen. Met zijn werk verheft hij iedereen tot deze status: voor de kunstenaar is iedereen gelijk. In het atelier staan ondertussen twee bustes in uitwerking. Man en vrouw, gevlucht voor de oorlog. Een jong koppel dat de toekomst wellicht anders zag.
Hoeveel werken hij wil maken? “Zoveel mogelijk.” Tot 13 april zal hij constant in het atelier te vinden zijn. “Ik zet de werken niet op een voetstuk. De bustes zullen op de grond staan opdat je gedwongen wordt om te knielen om ze in de ogen te kunnen zien. Wie recht blijft staan, zal de indruk krijgen op deze mensen neer te kijken.” Hij verwijst hierbij naar “The Hollow Men”, een project waarbij hij eerder dergelijke opstelling aanwendde.
De expo One, another one eindigt op 16 april. Op mijn vraag wat er met de beelden zal gebeuren, antwoord Lí Wei dat Antwerpen, als stad waar toch doorheen de eeuwenveel migratiestromen waren, talrijke boeiende musea heeft waar zijn werk onderdak zou kunnen vinden. En of ik niemand ken? (lacht)
Opnieuw thuis bekijk ik in stilte de foto’s van het vernietigde theater. Het valt me nu pas op dat niemand het woord ‘Dety’ heeft durven aansnijden.
Dit artikel verscheen reeds eerder bij Gallery Viewer.
Kunstflaneur.be 